Federalizm



Fot. Szwajcaria to kraj federalny
Federalizm jest systemem w którym polityczna niezależność jest dzielona między organy centralne kraju oraz rządy czy samorządy jego regionów. Władza rządzenia jest po prostu podzielona między oba poziomy, i jest to skuteczne przede wszystkim w dużych obszarowo krajach. Często mamy do czynienia z „silnym federalizmem”, w którym poziom regionalny ma więcej władzy i kompetencji niż poziom centralny (ma to miejsce choćby w Niemczech, Austrii czy Szwajcarii). Samorządy decydują o policji, o sieci transportowej, o szkolnictwie wyższym czy podstawowym, mając nawet władzę tworzenia programów nauczania. Pobierają własne podatki, mają oddzielne budżety, ich część oddając na rząd centralny.

Z wikipedii:

Federalizm - przeciwieństwo unitaryzmu (tj. dążenia do utworzenia hegemonialnego państwa) i centralizmu (tj. dążności do podporządkowania jednemu ośrodkowi władzy). Zakłada on, że władza, i procesy decyzyjne są podejmowane na tyle blisko danych społeczności, na ile jest to możliwe.
Spis treści

    1 Charakterystyka
    2 Federalizm na świecie
    3 Federacje świata
    4 Zobacz też

Charakterystyka

Centralizacji ulegają tylko te dziedziny życia społecznego, gdzie jest to konieczne. Są to przede wszystkim: polityka zewnętrzna, obronna oraz polityka gospodarcza. Zadania, które nie muszą być kompetencją rządu centralnego, są przekazywane regionom. Federalizm polega na rozdziale suwerenności między federację oraz jej części składowe, noszące różne nazwy w zależności od kraju. Są to stany (w dawnej polszczyźnie: „państwa") w USA, Australii i federacjach latynoamerykańskich (Argentyna, Brazylia, Meksyk, Wenezuela), prowincje w Kanadzie, kantony w Szwajcarii, kraje związkowe w RFN i Austrii. Stolice są często wyjęte spod ustroju federalnego i stanowią dystrykt federalny podległy bezpośrednio władzy centralnej.
Federalizm na świecie

Kraje federalne to m.in.: USA, Kanada, RFN, Szwajcaria, Austria, Argentyna. Duży stopień federalizmu występuje także w Belgii i w Wielkiej Brytanii. Rzeczpospolita Obojga Narodów była krajem o charakterze federalnym. III Rzeczpospolita jest już krajem o unitarnej formie organizacji terenowej.

Federacje świata

Federacja Rodzaj Jednostki administracyjne Głowa państwa
Argentyna Republika Prowincje Argentyny Prezydent Argentyny
Australia Monarchia federacyjna Stany Australii Królowa brytyjska Elżbieta II
Austria Republika federacyjna Landy Austrii Prezydent Austrii
Bośnia i Hercegowina Republika federacyjna Jednostki administracyjne Bośni i Hercegowiny Prezydent kolektywny
Brazylia Republika federacyjna Stany Brazylii Prezydent Brazylii
Kanada Monarchia federacyjna Prowincje Kanady Królowa brytyjska Elżbieta II
Komory Unia Samorządne wyspy Prezydent Komorów
Etiopia Republika federacyjna Regiony Etiopii Prezydent Etiopii
Niemcy Republika federacyjna Landy Niemiec Prezydent Niemiec
Indie Republika Stany i terytoria Indii Prezydent Indii
Meksyk Republika Stany Meksyku Prezydent Meksyku
Mikronezja Republika federacyjna Stany Mikronezji Prezydent Mikronezji
Nigeria Republika federacyjna Stany Nigerii Prezydent Nigerii
Rosja Republika federacyjna Podmioty Federacji Rosyjskiej Prezydent Rosji
Szwajcaria Republika federacyjna Kantony Szwajcarii Prezydent Szwajcarii
Stany Zjednoczone Republika Stany USA Prezydent Stanów Zjednoczonych
Wenezuela Republika Kraje związkowe Wenezueli Prezydent Wenezueli



Szwajcaria, kraj federalny

Komentarze

  1. Być może to właśnie tędy jest droga. Wpadne tu jeszcze.

    pozdrawiam
    O nauce

    OdpowiedzUsuń

Prześlij komentarz

Popularne posty